به گزارش شهرآرانیوز بیش از ۱۷۵هزار نفر جمعیت و حدود ۱۰۰هزار جمعیت مهاجر، ۱۵هزار هکتار مساحت و ۴هزار هکتار حریم، ۴۵۰ هکتار زمین رها و بلاتکلیف، ۴۵۰میلیارد اعتبار عمرانی و حدود ۲۳۰ پروژه عمرانی ریزودرشت، ۱۸۰میلیارد تومان اعتبار برای پروژههای زودبازده و دومین منطقه با بیشترین اعتبار و تعداد پروژههای زودبازده؛ این اعداد و ارقام تنها بخشی از ویژگیهای منطقه ۵ شهرداری مشهد بهعنوان یکی از مناطق شرقی و کمبرخوردار شهر است؛ منطقهای که به گفته حسن صالحیمفرد، سرپرست شهرداری این منطقه، بهدلیل قرارگرفتن بخشهای زیادی از آن در حاشیه شهر مشهد موردتوجه ویژه شورای شهر است.
با افزایش ۲۰۰ میلیاردتومانی اعتبارات عمرانی آن در مقایسه با سال گذشته و تعریف پروژههای مختلف براساس اولویتها و نظر مردم، تاکنون بخش زیادی از مشکلات و معضلاتی که سالها در این منطقه حل نشده و قدمی برای آنها برداشتهنشده بود، حلوفصل شده است. از بازگشایی معابری که مدتها مسدود مانده بود گرفته تا تعیینتکلیف بیش از ۶۰ هکتار از زمینهای بلاتکلیف و آسفالت همه کوچهها و معابر خاکی.
یکی از مهمترین شعارها و برنامههای شورای ششم رسیدگی به مناطق حاشیه شهر بود و اصلا یکی از مهمترین اولویتهای آنها همین موضوع بود و شیب خدمت در این دوره کاملا به سمت مناطقی مثل منطقه ۵ تغییر کرد. دو سال پیش، کل اعتبار عمرانی منطقه، ۷۵ میلیاردتومان بود، با تقریبا ۲۲ پروژه عمرانی.
این اعتبار در سال ۱۴۰۱ به ۲۵۰ میلیارد تومان و ۵۴ پروژه عمرانی افزایش پیدا کرد و سال ۱۴۰۲ هم اعتبار عمرانی ما به ۴۵۰ میلیارد تومان رسیده است که ۱۸۰ میلیارد تومان از این عدد متعلق به زودبازدههاست و ما دومین منطقه شهری با بیشترین اعتبار و تعداد پروژه زودبازده هستیم. در مجموع با این اعتبار عمرانی ۲۳۰ پروژه تعریف و اجرایی کردیم که در میان مناطق مشهد بیشترین پروژه در دست اجرا را داریم.
من معضلات این منطقه را کوچه به کوچه میشناسم، چون بیست سال است در این محدوده زندگی و کار کردهام. برای همین هم در زمان اجرای پروژههای زودبازده، همراهی بیشتری با شورای اجتماعی محلات درباره مهمترین مشکلات محلهها داشتیم و آنها هم با صحبتهایی که با مردم داشتند برای شهرداری اولویتها و پروژههایی مشخص کردند که قابلیت اجرا دارد.
ما مردم را با دادههایی که داشتیم راهنمایی کردیم، ولی چیزی به آنها تکلیف نکردیم. به عنوان نمونه در پروژههای زودبازده ۱۰۰ درصد معابر خاکی منطقه ۵ آسفالت شد و ۵۵ هزار متر آسفالتریزی کردیم. بخش زیادی از پیادهروها بازسازی و پیادهروی جدید ساخته شد، جمعآوری آبهای سطحی با اجرا شدن ۳۰ هزارمتر جوی و جدول انجام شد و...
یکی دیگر از مسائلی که در قالب همین پروژههای زوبازده حل شد، مسئله نورپردازی در منطقه ۵ بود که هم اولویت و دغدغه ما بود و هم درخواست مردم. این درخواست در قالب یکی از پروژههای زودبازده تعریف شد و به دست ما رسید و پروژه نورپردازی و اصلاح آن را با ۱۰ میلیاردتومان اجرایی کردیم. بد نیست بدانید که کل اعتبار نورپردازی شهر مشهد به ۱۰ میلیارد تومان نرسیده است، ولی در منطقه ۵ این عدد را به ۱۱ هزارمتر ریسه و ۶۷ المان نوری و سایر نورپردازیها تخصیص دادیم.
شهرداری منطقه ۵ در زودبازدههای ۲ بیش از ۱۸۰ میلیارد تومان اعتبار برای حدود ۱۴۰ پروژه دارد.
در منطقه ۵ از این مسائل زیاد داشتهایم. بسیاری از این املاک داخل معابر، پاتوق معتادان متجاهر شده و چالشهای زیادی برای مردم ایجاد کرده بود. شورای شهر اعتبار ویژهای برای این تملکها در نظر گرفت و سال گذشته بخشی از این اعتبار به ما داده شد و امسال هم ۳۰ میلیاردتومان در زودبازدهها و ۶۰ میلیاردتومان اعتبار هم در سرفصل دیگری برای بازگشایی معابر پیشبینی شد. ما اولویتبندی برای بازگشایی معابر را ابتدا به شورای اجتماعی محلات واگذار کردیم و فهرستی که به شهرداری دادند دوباره بررسی کردیم و اولویتهایی که مشخص شده بود در فهرست بازگشاییها قرار گرفت.
به عنوان نمونه تا چند وقت پیش مسیری در مجاورت خیابان میرزا کوچکخان ۳ مسدود و پاتوق معتادان متجاهر بود که امروز ۸۰ درصد از این معبر بازگشایی شد و رضایتمندی زیادی ایجاد کرد. نمونه دیگر خیابان اصلی شهید رحیمی بود، با اصلاح عرض این معبر، مسجدی قدیمی درست وسط این خیابان قرار گرفته بود که باعث تصادفهای زیادی میشد. شهرداری زمینی به مساحت حدود ۷۰۰ مترمربع به عنوان معوض این مسجد در اختیار سازمان اوقاف و هیئت امنای مسجد گذاشت و طی دو مرحله هم دو و نیم میلیاردتومان اعتبار پرداخت کردیم تا این مسجد جابهجا و معبر شهید رحیمی هرچه زودتر بازگشایی شود.
خیابان شهید خشنودی هم معبر مسدودی بود که دسترسی مناسبی نداشت و با همراهی اهالی خیابان رحیمی ۸ و موافقت محلات دیگر برای تفویض اعتبار زودبازده محلهشان به بازگشایی این خیابان، فرایند بازگشایی آن هم آغاز شد و تا شصتروز آینده این معبر هم باز میشود.
برای بازگشایی بولوار کرامت هم ۳۰ میلیاردتومان اعتبار داشتیم که گره این بولوار هم باز شد و تا پایان سال این بولوار در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.
آخرین بازگشایی مهم که گره از مشکلات مردم باز خواهد کرد، ورودی بولوار شهید شفیعی خواهد بود، این مشکل مدتهاست که باعث اعتراض شهروندان شده و با توجه به صحبتهایی که با مالکان واحدهای مسکونی شده است، قرار است به زودی تصمیم نهایی خود را برای این موضوع بگیرند؛ این معبر اگر باز شود، معضل ترافیک این خیابان حلوفصل و رضایتمندی خوبی ایجاد میشود. اما برابر نیازی که در محلات شناسایی شده بود، تا امروز ۲۰ هزار مترمربع بازگشایی معبر انجام شده و کلی معبر دیگر با توجه به استحصالهای جدید در صف بازگشایی و احداث است.
تعیینتکلیف این زمینها در منطقه ۵ از پنج ماه گذشته شروع شد و به صورت ویژه پیگیری آنها را در دستورکار قرار دادیم.
در منطقه ۵، ۴۵۰ هکتار زمین بزرگ مقیاس بلاتکلیف داریم که داخل محدوده شهر هستند؛ اینها برای شهرداری و بقیه ارگانهای خدماتی معضل هستند.
از آنجا که بنا به دلایلی مثل کم اهمیت بودن و طولانی بودن فرایند استحصال و پاسخدهی، به این زمینها رسیدگی نشده بود، بخش زیادی از این اراضی توسط بزرگ مالکان و بنگاههای غیرمجاز به صورت قولنامهای فروخته و حتی در آنها ساختوسازهای غیرمجاز هم انجام شده بود که همین موضوع مشکلات زیادی برای ما ایجاد کرده بود. اولویت اول ما در پنج ماه گذشته، استحصال اراضی بلاتکلیف بود که دیگر درگیر مشکلات سابق نشویم. در گام ابتدایی با ساختوساز غیرمجاز در این زمینها برخورد کردیم و جلوی بیش از هشتاد ساختوساز غیرمجاز گرفته شد.
در گام دوم پیگیر تعیینتکلیف این زمینهای بلاتکلیف شدیم که در این سالها به دلیل برخی ایرادهای جزئی به آنها پاسخدهی نشده بود. از بزرگمالکان که صاحب این اراضی بودند دعوت کردیم که پای میز مذاکره بنشینند و جلسههای متعددی با آنها و افرادی که زمینها را خریده بودند برگزار کردیم و راه برای پاسخدهی و تعیینتکلیف این زمینها باز شد. به عنوان نمونه گره اراضی بیست هکتاری موسوم به برزگر باز شد و زمینهای بیست هکتاری بجمهن هم در این میان تعیینتکلیف شدند و قرار است یک پارک در این زمینها ساخته شود.
بازگشایی شهید آوینی ۵۷ و خروج شهرک مستضعفین از بنبست، ثمره همین تعیینتکلیفها بود. حل مشکل آبهای سطحی در محدوده بولوار شهید آوینی با تملک بخشی از همین زمینها اتفاق افتاد. از دل همین زمینها یک شهرک صنعتی بیرون آمد که اشتغالزایی خوبی ایجاد خواهد کرد و در کنار آن یک مجموعه ۷ هزارمترمربعی برای خانوادههای بدسرپرست و کودکان کار هم ساخته میشود.
با استحصال چند زمین، عرض معابر در میدان سوم گلشهر استانداردسازی شد و تعیینتکلیف یک زمین بزرگ مقیاس دیگر کمک کرد تا یک خیابان به صورت مستقیم از مفتح شرقی ۱۶ تا میدان سوم گلشهر کشیده شود که نقش مهمی در کاهش ترافیک خیابان شهید آوینی و معابر دیگر نزدیک به آن دارد.
یکی از مهمترین اتفاقات هم تعیینتکلیف اراضی بجمهن بود که متراژی نزدیک به بیست هکتار داشت. کار ساخت یک بوستان در آن آغاز شده است. اکنون با ۵۰ میلیارد تومان اعتبار، رینگ پیرامونی این بوستان در حال ساخت است و تا پایان سال به بهرهبرداری میرسد و علاوه بر این بوستان، یک پروژه اقتصادی با ۵ هزار واحد آپارتمان هم در این زمین ساخته میشود.
از مجموع ۴۵۰ هکتار، حدود شصت هکتار تعیینتکلیف شدهاند و امکان پاسخگویی به آنها فراهم است.
در طرح تفصیلی منطقه ۵ هیچ کاربری برای این زمینها مشخص نشده است و اکنون خود مالکان باید بروند طرح بیاورند تا ما به کمیسیون ماده ۵ ارسال کنیم و در صورت تأیید، فرایند پاسخگویی وارد مرحله تازهای میشود. با وجود این فرایند پیچیده و طولانی، توانستیم از این ۴۵۰ هکتار زمین، تکلیف شصت هکتار را روشن و مردم را خوشحال کنیم.
البته اگر استانداری، فرمانداری، راه و شهرسازی و شهرداری دست به دست هم بدهند و برای این زمینها طرح مشخص کنند خیلی بهتر از این است که مالک برود و طرح بیاورد و ما فرایند تصویب را برای آن زمین در کمیسیون ماده ۵ طی کنیم.
با این کار امکان پاسخگویی سریع ما در مدیریت شهری فراهم میشود و مالک میداند که کدام قطعه زمین را میتواند بفروشد یا بسازد و ما هم در شهرداری میدانیم که باید کجا فضای سبز و معبر بسازیم و.... وقتی به مالک میگوییم خودش طرح بیاورد، خیلی از آنها رغبتی به همکاری و تعیینتکلیف زمینشان پیدا نمیکنند و اراضی را در قطعات ریزدانه به فروش میرسانند.
در مسئله ورزش، امسال ۱۰ هزارمتر فضای ورزشی برای ساخت پیشبینی کردهایم. یک زمین ۱۵۰۰ متری ساخته شد و مجموعه هزارمتری دیگری در مهدیآباد در حال ساخت است و هزارمتر زمین فوتبال و والیبال ساحلی هم در بوستان وحدت در حال ساخت است، ضمن اینکه ۶ هزارمتر از زمین چمن مصنوعی مجموعه ورزشی صداقت هم کیفیسازی شده است.
در توسعه فضایسبز هم طوری برنامهریزی کردیم که ساختوسازها در محلاتی که از داشتن بوستان و فضایسبز محروم هستند انجام شود. اما بوستان رستگارمقدم با ۱۰ میلیاردتومان اعتبار درحال بازپیرایی است و ۱۰ میلیاردتومان هم برای بوستان خطی یکونیمهکتاری مفتحشرقی هزینه شد. رینگ دور بوستان بیستهکتاری بجمهن را هم در دست ساخت داریم که برای این ششهکتار ۵۰ میلیاردتومان اعتبار کنار گذاشتیم.
یکی از دلایل ساختوسازهای غیرمجاز در حاشیه شهر، هزینههای بسیار زیاد و هنگفت چند سازمان دیگر است نه شهرداری. مثلا بخشی از زمینهای منطقه ما اوقافی است که هزینه زیادی بابت ساختوساز و واگذاری آنها گرفته میشود. عده دیگری از مردم با هزینههای سنگین نظام مهندسی درگیر هستند و توان پرداخت آن را ندارند. به عنوان نمونه پروانهای در شهرداری به مبلغ ۱۰۰ میلیونتومان برای یک واحد آپارتمان صادر کردیم که هزینه مهندس ناظر و نظام مهندسی آن ۳۰۰ میلیون تومان شده است. مردم در این منطقه توان پرداخت آن را ندارند.
یکی از چالشهای مردم و عواملی که مردم را به سمت ساختوساز غیرمجاز سوق داده، همین مسئله است و این هزینههای سربار به جز پول پروانه، مردم را ناراضی کرده و گلایهشان هم بحق است. همه تخفیفهایی که برای حاشیه شهر و مناطق هدف بازآفرینی تعیین شده است در شهرداری تمام و کمال اجرا میشود و شاید باورتان نشود، اما هزینه پروانه در منطقه ۵ بسیار کم و ارزان است وای کاش تخفیفها در سایر هزینههای ساختوساز هم اعمال میشد تا شاهد کاهش جدی ساختوساز غیرمجاز باشیم.
ما پیگیری کردیم که دستکم بخشی از این هزینهها در حاشیه شهر کم شود تا دیگر کسی دست به ساخت وساز غیرمجاز نزند. مسئولان استانی و فرمانداری باید هزینههای سربار ساخت وساز در حاشیه شهر را تعیینتکلیف کنند تا به صورت خودکار بیش از ۶۰ درصد از ساختوسازهای غیرمجاز حذف شود.